ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΟΠΙΟΓΡΑΦΙΑ

Στο βιβλίο «Θεσσαλονίκης τοπιογραφία» ο γνωστός συγγραφέας-δημοσιογράφος Χρίστος Ζαφείρης βλέπει την αγαπημένη του πόλη ως σύνολο επιμέρους τοπίων, που αποτελούν το σημερινό τραυματισμένο, αλλά διαιώνιο σφριγηλό σώμα της. «Τοπία» όχι απλώς γεωγραφικά, πολεοδομικά, ιστορικά, κοινωνικά ή πολιτισμικά, αλλά ως χώρους ζωντανούς, ως τοπία ψυχής και προσωπικής θέασης, που προσεγγίζονται με συναισθηματική διάθεση. Διαστρωμένες στους αιώνες συνοικίες και παλίμψηστοι δρόμοι, η τοπογραφία του έρωτα και του θανάτου, οι ανεξιχνίαστες πολιτικές δολοφονίες και αμφίστομες εκτελέσεις, οι διαχρονικές λαϊκές διαδηλώσεις, πορείες και λιτανείες στους δρόμους της, η κληρονομιά της χαμένης πολυεθνικής κοινωνίας της Θεσσαλονίκης και η ποικιλία του αρχιτεκτονικού εκλεκτισμού που χάθηκε με τη μεταπολεμική αντιπαροχή, τα αδέσποτα χρονικά της ερωτικής ζωής στα δέντρα της πόλης, τόποι δόξας, πτώσης και μαρτυρίου κοινωνικών ομάδων και ατόμων που πέρασαν στη λήθη. Είναι μια αναρρίπιση της ιστορικής μνήμης και της αστικής παράδοσης της Θεσσαλονίκης, με προσωπική επιλογή των χώρων και των γεγονότων που τον συγκλόνισαν, δίνοντας ψυχή και όνομα στους νεκρούς αστικούς χώρους και το ισοπεδωτικό «δομημένο περιβάλλον» που πνίγει την πόλη. Αποτελεί, με λίγα λόγια, μια λυρική και μελαγχολική προσέγγιση της Θεσσαλονίκης για όσα χάθηκαν, καταπλακώθηκαν ή λησμονήθηκαν από τη συλλογική μνήμη και συνείδηση της πόλης.