ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

Η αρχιτεκτονική των δημοτικών σχολείων υπόκειται στους νόμους και τις αρχές που διέπουν το ευρύτερο πεδίο της αρχιτεκτονικής, αλλά ταυτόχρονα αποτελεί ένα αυτόνομο σώμα που συγκροτείται μέσα από την πολυμορφία της ιδεολογίας και τους πολύπλοκους μηχανισμούς της εξουσίας και της εκπαίδευσης. Από την παιδοκεντρική λειτουργικότητα μέχρι τους συμβολισμούς της μεταμοντέρνας προσέγγισης, ο σχολικός χώρος μεταλλάσσεται και νέα παραδείγματα οργάνωσης του επινοούνται. Πρόκειται για παραδείγματα όπου οι έννοιες της τάξης και του εκπαιδευτικού χώρου άλλοτε επαναπροσδιορίζονται μέσα από κοινωνικό προβληματισμό, άλλοτε διατηρούνται μέσα στις φορμαλιστικές αναζητήσεις, αφήνοντας ανέπαφη την ουσία του σχολικού τοπίου. Στο βιβλίο αυτό καταγράφεται το σύνολο των τάσεων που εκδηλώθηκαν, είτε με τη μορφή θεωρητικού λόγου είτε με τη μορφή πρακτικής, στη διάρκεια του 20ού αιώνα. Η επίσημη σχολική αρχιτεκτονική εντάσσεται σ’ αυτό το σώμα των τάσεων και δεν αποτελεί το μοναδικό αντικείμενο της μελέτης. Απλά, ανάλογα με το χρόνο μέσα στον οποίο διαμορφώνεται ο λόγος ή η πρακτική, οι τάσεις συρρικνώνονται σε βαθμό που η αρχιτεκτονική σκέψη ταυτίζεται σχεδόν με την επίσημη σχολική αρχιτεκτονική ή αντίθετα πολλαπλασιάζονται μέσα στο γενικότερο κλίμα πλουραλισμού αντιλήψεων και αξιών που παρατηρείται. Οι κομβικές αλλαγές που παρατηρούνται στη διαδικασία εξέλιξης του σχολικού χώρου αποτελούν τα σημεία αναφοράς στη συζήτηση που επιχειρεί να ανοίξει αυτό το βιβλίο για την προοπτική της σύγχρονης σχολικής αρχιτεκτονικής.