Η Διαρκής Ανασυγκρότηση των Βαλκανίων

Ο τρόπος με τον οποίο ερμηνεύτηκαν οι πόλεμοι που σημάδεψαν τη διάλυση της πρώην Γιουγκοσλαβίας (1991-1999), επιμήκυναν και δυνάμωσαν το συμβολικό τείχος που χωρίζει τα Βαλκάνια από την Ευρώπη. Έδωσαν νέα πνοή και εφαρμογή σε στερεότυπα και αντιλήψεις διαφορετικότητας και χάσματος, πολλές από τις οποίες επιβιώνουν μέχρι σήμερα, αν και με λιγότερη ένταση. Οι προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας και ιδιαίτερα της Ε.Ε. να ανασυγκροτήσουν την περιοχή μετά την επέμβαση του ΝΑΤΟ στο Κόσοβο το 1999, δημιούργησαν αρχικά ένα κλίμα αισιοδοξίας, ευφορίας και ανανέωσης. Ενδεικτική έκφραση αυτού υπήρξε η εντατική χρήση των όρων Δυτικά Βαλκάνια και Νοτιοανατολική Ευρώπη που συνυπάρχουν μέχρι και σήμερα με τον όρο Βαλκάνια. Η ανασυγκρότηση των Βαλκανίων αποδείχτηκε μια δύσκολη υπόθεση. Παρά την ένταξη της Σλοβενίας, της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας και της Κροατίας στην Ε.Ε. υπάρχει ακόμα μεγάλη αβεβαιότητα για τον χρονικό ορίζοντα μιας μεγαλύτερης διεύρυνσης της Ε.Ε. στην περιοχή. Υπ αυτή την έννοια, η περιοχή μοιάζει να βρίσκεται σε μια διαρκή ανασυγκρότηση. Το βιβλίο αυτό φωτίζει τις συμβολικές πτυχές αυτής της διαδικασίας. Αναμφίβολα, ο καθρέφτης της πρώην Γιουγκοσλαβίας αποτέλεσε ίσως το πιο καθοριστικό στοιχείο για την ανακύκλωση αρνητικών ιδεών σε διεθνή ΜΜΕ. Δεν ήταν όμως το μόνο. Η συσχέτιση της ελληνικής οικονομικής κρίσης με τα Βαλκάνια ήταν ακόμα ένας καθρέφτης. Αντίθετα με προσεγγίσεις που μυθοποιούν την έννοια των Βαλκανίων (γεωγραφία, ιστορία, πολιτισμός), η μελέτη αυτή αποτυπώνει τη δυσκολία της διαμόρφωσης συνολικών αφηγημάτων που να περιλαμβάνουν όλους τους μετασχηματισμούς από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου μέχρι σήμερα.