Συγγραφέας του μήνα

Παπαδόπουλος Μιχάλης

Στο τελευταίο βιβλίο του «Η πολυκατοικία της αντιπαροχής και το στεγαστικό πρόβλημα» (εκδ. Επίκεντρο, 2024) ο Μιχάλης Παπαδόπουλος μαζί με τον Άγι Παπαδόπουλο, συνδέουν την έννοια της πολυκατοικίαςπου αποτελεί το κύτταρο των σημερινών πολεοδομικών συγκροτημάτων, με τις ιστορικές διαστάσεις και τις κοινωνικές συνθήκες που τη δημιούργησαν και την έχουν καταστήσει βασική συνιστώσα της στέγασης των ανθρώπων τους τελευταίους αιώνες. Αναλύονται οι νέοι οικοδομικοί κανονισμοί, που στοχεύουν στην κατασκευή ποιοτικότερων κτιρίων με σύγχρονα υλικά, ώστε να ανταποκρίνονται καλύτερα στις φυσικές προκλήσεις (σεισμοί, καύσωνες κλπ.), καθώς τονίζεται η αναγκαιότητα των ανακαινίσεων των παλαιότερων πολυκατοικιών, που επίσης στοχεύουν να βελτιώσουν την απόδοσή τους στα ίδια πεδία και αφορούν την προαγωγή των πόλεων μέσω του εμπλουτισμού και της αναβάθμισης του κτηριακού τους αποθέματος.

Στο βιβλίο του «Πρόσφυγες και εκπαίδευση» (εκδ. Επίκεντρο, 2023) καταγράφει τις διαφορές που υπήρχαν ανάμεσα σε δυο μεγάλους προσφυγικούς συνοικισμούς και το πώς οι διαφορές αυτές επηρέασαν την εκπαιδευτική διαδικασία. Στην Ελλάδα σε μια δεκαετία που επικρατούσε φτώχεια, υπανάπτυξη και αναλφαβητισμός, ο ερχομός των προσφύγων δημιουργούσε προβλήματα στις συνθήκες διαβίωσης τους. Το επίπεδο εκπαίδευσης στη χώρα γενικά ήταν σημαντικά υποβαθμισμένο, με τρομερές ελλείψεις σε κτήρια και δασκάλους, καθώς επίσης οι μαθητές περπατούσαν μεγάλες αποστάσεις για να φτάσουν στο σχολείο με μπαλωμένα ρούχα και τρύπια παπούτσια. Παρ΄ όλες τις δυσκολίες που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν η εργατικότητα των προσφύγων, το πάθος για τη ζωή και τη μόρφωση είχαν ως αποτέλεσμα όχι μόνο την επιβίωση, αλλά και την ουσιαστική συμβολή και καταξίωση τους στον ελληνικό χώρο.

Το βιβλίο «Η αιωνιότητα της στιγμής» (εκδ. Επίκεντρο, 2022)  δεν αποτελεί μονάχα μια προσωπική κατάθεση ίσως για το πιο ολοκληρωμένο στάδιο της ζωής, αλλά ένα δοκίμιο που αναμοχλεύει –υπό μια φιλοσοφημένη θεώρηση του κόσμου– σύγχρονα γεγονότα, διαχρονικά θέματα και το νόημα πίσω από όλα αυτά. Τα ζητήματα με τα οποία καταπιάνεται ο Μιχάλης Παπαδόπουλος σε αυτό το βιβλίο, αφορούν σκέψεις που άπτονται φιλοσοφικών θεωριών και υπαρξιακών αναζητήσεων, ενώ αναδύονται κατά καιρούς καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής. Ο συγγραφέας ορμώμενος από τον εαυτό του για να μιλήσει για τη γήρανση ως φαινόμενο του πληθυσμού, παραθέτοντας στοιχεία που εγείρουν τον προβληματισμό και εύλογα μας κάνουν να αναρωτηθούμε για το μέλλον. Μια αναπόφευκτη σύγκριση του χθες με το σήμερα, των ανυπολόγιστων δυσκολιών του σκληρού παρελθόντος και του τωρινού, ρευστού τρόπου ζωής.

Ο Μιχάλης Παπαδόπουλος στο βιβλίο του «Καλειδοσκόπιο μιας εποχής – όπως την έζησα» (εκδ. Επίκεντρο, 2021), ξεφυλλίζει τις σελίδες της ζωής του και μοιράζεται με τον αναγνώστη τα κομβικά γεγονότα του προηγούμενου αιώνα, καθώς και τον αντίκτυπό τους στη διαδρομή του. Ανήκει στη γενιά που βίωσε στη νιότη της έναν παγκόσμιο πόλεμο, τη γερμανική κατοχή, την Εθνική Αντίσταση, έναν εμφύλιο πόλεμο και τα πέτρινα χρόνια που ακολούθησαν, αλλά και μια περίοδο πρωτόγνωρης ανοικοδόμησης και εκβιομηχάνισης της χώρας, από τα μέσα της δεκαετίας του 1950 ως την στρατιωτική δικτατορία. Ο Μιχάλης Παπαδόπουλος ξεδιπλώνει τις αναμνήσεις του, όχι απλώς για να καταγράψει τα πεπραγμένα, αλλά σαν έναν απολογισμό ζωής.

Παπαδόπουλος Μιχάλης

Ο Μι­χά­λης Πα­πα­δό­που­λος γεν­νή­θη­κε το 1936 στη Δρά­μα. Σπού­δα­σε Πο­λι­τι­κός Μη­χα­νι­κός στο ΑΠΘ. Δού­λε­ψε για μια δε­κα­ε­τία ως ελεύ­θε­ρος επαγ­γελ­μα­τί­ας στη Δυ­τι­κή Μα­κε­δο­νία. Στη συ­νέ­χεια εκ­πό­νη­σε το δι­δα­κτο­ρι­κό του στο Άα­χεν της Γερ­μα­νί­ας. Με­τά τη Με­τα­πο­λί­τευ­ση επέ­στρε­ψε στη Θεσ­σα­λο­νί­κη όπου και εξε­λέ­γη κα­θη­γη­τής στο Τμή­μα Πο­λι­τι­κών Μη­χα­νι­κών (1976). Δι­ε­τέ­λε­σε Κο­σμή­το­ρας της Πο­λυ­τε­χνι­κής Σχο­λής (1988-1994), Αντι­πρύ­τα­νης (1994-1997) και Πρύ­τα­νης (1997-2003). Συ­γκλη­τι­κός για 15 συ­νε­χό­με­να χρό­νια. Για το έρ­γο του έχει τι­μη­θεί, με­τα­ξύ άλ­λων, από το Πα­νε­πι­στή­μιο του Κά­ρο­λου της Πρά­γας το 1998, «για την καλ­λι­έρ­γεια των γραμ­μά­των και του αν­θρω­πι­σμού σε πα­γκό­σμια κλί­μα­κα». Τι­μή­θη­κε ακό­μη από τον Πρό­ε­δρο της Ομο­σπον­δι­α­κής Δη­μο­κρα­τί­ας της Γερ­μα­νί­ας, με την απο­νο­μή του «με­γά­λου σταυ­ρού αξί­ας» σε «ανα­γνώ­ρι­ση των δι­α­κε­κρι­μέ­νων υπη­ρε­σι­ών που προ­σέ­φε­ρε στην ανά­πτυ­ξη των ελ­λη­νο­γερ­μα­νι­κών επι­στη­μο­νι­κών σχέ­σε­ων». Είναι η με­γα­λύ­τε­ρη δι­ά­κρι­ση που μπο­ρεί να απο­δο­θεί σε μη Γερ­μα­νό πο­λί­τη. Εκτός των πα­νε­πι­στη­μι­α­κών συγ­γραμ­μά­των και των πο­λυ­ά­ριθ­μων επι­στη­μο­νι­κών δη­μο­σι­εύ­σε­ων, έχουν εκ­δο­θεί και δύο δο­κί­μιά του με τίτ­λους Με­τά το Αμ­φι­θέ­α­τρο (2000) και Με μο­λύ­βι και χαρ­τί (2004).

Από τις εκ­δό­σεις Επί­κε­ντρο έχουν εκδοθεί τα βι­βλία Κα­λει­δο­σκό­πιο μι­ας επο­χής – όπως την έζη­σα (2021), Η αιω­νι­ό­τη­τα της στιγ­μής (2022), Πρόσφυγες και εκπαίδευση (2023) και Η πολυκατοικία της αντιπαροχής και το στεγαστικό πρόβλημα (2024 σε συνεργασία με τον Παπαδόπουλο Άγι).

Ο Μιχάλης Παπαδόπουλος είναι ομό­τι­μος κα­θη­γη­τής από το 2003. Δι­ε­τέ­λε­σε Πρό­ε­δρος του Παι­δα­γω­γι­κού Ιν­στι­τού­του (2004-2006) και Πρύ­τα­νης του Πα­νε­πι­στη­μίου Frederick της Κύ­πρου (2006-2008).

Έχει τιμηθεί για το έργο του από το Πα­νε­πι­στή­μιο του Κά­ρο­λου της Πρά­γας το 1998 και από τον Πρό­ε­δρο της Ομο­σπον­δι­α­κής Δη­μο­κρα­τί­ας της Γερ­μα­νί­ας, με την απο­νο­μή του «με­γά­λου σταυ­ρού αξί­ας» σε «ανα­γνώ­ρι­ση των δι­α­κε­κρι­μέ­νων υπη­ρε­σι­ών που προ­σέ­φε­ρε στην ανά­πτυ­ξη των ελ­λη­νο­γερ­μα­νι­κών επι­στη­μο­νι­κών σχέ­σε­ων». Είναι η με­γα­λύ­τε­ρη δι­ά­κρι­ση που μπο­ρεί να απο­δο­θεί σε μη Γερ­μα­νό πο­λί­τη.

Είναι πα­ντρε­μέ­νος, από το 1964 με τη Βι­ο­λέττα και έχουν δύο παι­διά τον Άγι και τη Χά­ρις-Όλ­γα.

Η πολυκατοικία της αντιπαροχής και το στεγαστικό πρόβλημα
Πρόσφυγες και εκπαίδευση
Η αιωνιότητα της στιγμής
Καλειδοσκόπιο μιας εποχής – όπως την έζησα